Większość otaczających nas wyświetlaczy LCD-TFT to prostokąty w proporcjach zbliżonych do popularnego 16:9. Jesteśmy do tego formatu przyzwyczajeni i sprawdza się on w większości zastosowań. Jednak w ostatnich latach rośnie popyt na rozwiązania digital signage o nietypowych kształtach i rozmiarach. Stąd zapotrzebowanie na inne formaty, takie jak kwadraty, koła i stretch. Jest to bezpośrednio związane z potrzebą efektywnego zagospodarowania przestrzeni dostępnej na użytek wizualizacji informacji, szczególnie gdy wolnego miejsca jest niewiele.
Spis treści
Wyobraźmy sobie sytuację, kiedy zgłasza się do nas klient, który potrzebuje wyświetlacza typu stretch do zastosowania w transporcie. W tej branży często spotykamy się z ograniczeniami w zakresie powierzchni dostępnej do celów wizualizacji informacji. Na przykład, w wagonach pociągu albo metra będzie to wąska przestrzeń znajdująca się pomiędzy drzwiami lub oknem a dachem.
Zauważmy, że informacja pasażerska jest niezwykle ważnym elementem każdej podróży. Szczególnie jeśli może być uaktualniana w czasie rzeczywistym. Generuje to coraz większe zapotrzebowanie na rozwiązania do dynamicznej wizualizacji informacji. Wyzwaniem jest zatem takie rozmieszczenie komunikatów dla podróżnych, aby były one czytelne, przystępne i przydatne w miejscach najważniejszych z punktu widzenia pasażera. To z kolei oznacza, że w przypadku ograniczonej dostępnej przestrzeni, jak w powyższym przykładzie wagonu pociągu czy metra, należy szukać rozwiązań jak najlepiej zoptymalizowanych. W takiej sytuacji dopasowanie odpowiedniego wyświetlacza LCD-TFT spośród standardowych modeli może okazać się niemożliwe. Stąd wynika potrzeba poszukiwania rozwiązań, które na potrzeby niniejszego artykułu określamy jako „nietypowe”.
Cięcie matryc LCD-TFT
Jedną z metod wytwarzania wyświetlaczy LCD-TFT o nietypowych kształtach jest cięcie.
W celu uzyskania podłużnego wyświetlacza typu stretch należy dosłownie wyciąć docelowe kształty ze standardowych matryc LCD-TFT, występujących najczęściej w formacie 16:9. Następnie miejsce cięcia zakleja się, aby uniknąć uszkodzenia ciekłych kryształów. Krawędzie zabezpieczane są również przed wnikaniem pyłów lub wilgoci. Zaletą tego rozwiązania jest dostępność paneli LCD-TFT gotowych docięcia, ponieważ fabryki wyspecjalizowane w produkcji matryc ciekłokrystalicznych są zoptymalizowane do ich wytwarzania w dużych ilościach. Przy zastosowaniu odpowiednich zabezpieczeń jest to sprawdzony i opłacalny sposób uzyskiwania nietypowych kształtów wyświetlaczy.
Problem w tym, że w technologii cięcia matryc LCD-TFT nie wszystkie kształty i rozmiary są możliwe do uzyskania, należy więc pogodzić się z pewnymi ograniczeniami projektowymi. Co więcej, odcięte skrawki, o ile nie można ich wykorzystać do produkcji kolejnych wyświetlaczy, trzeba zutylizować ze szkodą dla środowiska.
Technologia TARTAN od AUO
Poszukując nieinwazyjnych rozwiązań wytwarzania wyświetlaczy LCD-TFT w nietypowych formatach firma AUO opracowała technologię TARTAN, w której wykorzystywane są natywne procesy produkcji fotomaski.
Fotomaskę można opisać jako wzór szkła TFT, który jest następnie kopiowany na kolejne matryce (tzw. panele open cell). Jak działa technologia TARTAN? Proces ten polega na przysłonięciu części gotowej fotomaski, aby uzyskać docelowy kształt lub rozmiar matrycy LCD. Przykładową bazą może być fotomaska o wielkości do 65 cali w rozdzielczości UHD lub FHD. Jeżeli szukamy optymalnego rozwiązania dla wyświetlacza, które mieści się w tych parametrach, to dzięki technologii TARTAN można zaoszczędzić czas i obniżyć koszty, ponieważ nie ma potrzeby wytwarzania całkowicie nowej fotomaski. W efekcie otrzymujemy zindywidualizowany format wyświetlacza, nawet w stosunkowo niskich nakładach.
Najważniejszą zaletą technologii TARTAN jest możliwość tworzenia matryc ciekłokrystalicznych w dowolnych kształtach i rozmiarach – dopasowanych do wymagań zamawiającego, bez konieczności dodatkowych ingerencji na już wyprodukowanym materiale. Oznacza to, że docelowy format wyświetlacza uzyskuje się na wcześniejszym etapie produkcji niż w przypadku mechanicznego cięcia gotowych paneli LCD-TFT.
Co więcej, technologię TARTAN wyróżnia przemysłowa jakość. Jak wskazuje producent, dzięki zastosowaniu nowego designu komórek rozwiązania o wysokiej jasności są stosunkowo energooszczędne. Wyświetlacze o jasności 2500 cd/m2 zużywają mniej energii niż poprzednie wersje 1500 cd/m2. Są przystosowane do pracy w szerokich zakresach temperatur od –40 do 110°C, a także w trybie ciągłym 24/7. Co więcej, zastosowano w nich technologię hiTNI, która zapobiega uszkodzeniu ciekłych kryształów pod wpływem działania promieni słonecznych, co umożliwia ich implementację również w nasłonecznionych lokalizacjach.
Podsumowanie
Przez długi czas projektanci aplikacji do wizualizacji informacji mieli do dyspozycji jedynie prostokątny wyświetlacz LCD-TFT. W ramach urozmaicenia można było dokonać pewnych kombinacji na zastanym produkcie – umieścić ekrany w orientacji pionowej lub zgrupować jako videowall. Projekt trzeba było dopasować do dostępnych kształtów i rozmiarów wyświetlaczy LCD-TFT, niezależnie od miejsca docelowego. W wyjątkowo wymagających przestrzeniach mogło dochodzić do sytuacji, że w ogóle rezygnowano z wykorzystania tego typu ekranu, ponieważ fizycznie brakowało na niego miejsca.
Wraz z pojawieniem się technologii cięcia matryc LCD-TFT możliwe stało się uelastycznienie formatów wykorzystywanych w projektach i wprowadzenie wyświetlaczy do niemal wszystkich potencjalnych miejsc zastosowania. Opracowana przez AUO technologia TARTAN to kolejny krok w kierunku optymalizacji przestrzeni dostępnej dla wizualizacji informacji.
Co więcej, nietypowe kształty wyświetlaczy przyciągają wzrok. Dlatego coraz częściej znajdują zastosowanie także w innych obszarach, np. w gastronomii jako kwadratowe menu, w gamingu jako elementy automatów do gier, czy w retailu jako nietypowe nośniki reklam.
Jacek Marcinkowski,
Head of Solution Department